Solar Cell Inverter (อินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์) เป็นอุปกรณ์ที่สำคัญกับการทำงานของโซลาร์เซลล์มาก เพราะมีส่วนช่วยแปลงกระแสไฟฟ้า แล้ว Solar Cell Inverter คืออะไร มีทั้งหมดกี่แบบ ควรเลือกแบบไหนดี บทความนี้มีคำตอบ!
ทำความรู้จัก อินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ คืออะไร
อินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ หรือเครื่องแปรงกระแสไฟฟ้า คืออุปกรณ์ที่ติดตั้งควบคู่กับแผงโซลาร์เซลล์ เพื่อใช้สำหรับแปลงกระแสไฟฟ้า ที่ได้จากแผงโซลาร์เซลล์ ให้เป็นกระแสไฟฟ้าที่สามารถใช้งานกับเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในอาคาร หรือภายในบ้านเรือนได้
องค์ประกอบของ Solar Cell Inverter
สำหรับ Solar Cell Inverter จะมีส่วนประกอบหลักที่สำคัญ 3 ส่วน ดังนี้
- แผงโซลาร์เซลล์ (Solar Panal) ทำหน้าที่รับพลังงานแสงอาทิตย์ ที่ใช้ในการสร้างกระแสไฟฟ้า และผลิตกระแสไฟฟ้า ส่งต่อไปยังเครื่องแปลงกระแสไฟฟ้า หรืออินเวอร์เตอร์
- อินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ (Solar Cell Inverter) ทำหน้าที่แปลงพลังงานไฟฟ้ากระแสตรง (DC) ที่ผลิตได้จากแผงโซลาร์เซลล์ ให้เป็นไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) และส่งต่อกระแสไฟฟ้าที่ได้ไปยังอุปกรณ์ไฟฟ้าต่างๆ ภายในบ้าน
- แบตเตอรี่ (Battery) ทำหน้าที่เก็บสำรองพลังงานไฟฟ้าไว้ใช้ในตอนกลางคืน หรือตอนที่ไม่มีแสงแดด เพื่อให้สามารถใช้พลังงานไฟฟ้าได้ตลอด 24 ชั่วโมง
หลักการทำงานของ Solar Cell Inverter
สำหรับหลักการทำงานของ Solar Cell Inverter คือมีหน้าที่แปลงพลังงานไฟฟ้าแบบกระแสตรง (DC) ที่ผลิตได้จากแผงโซลาร์เซลล์ หรือนำพลังงานไฟฟ้าที่ถูกเก็บไว้ในแบตเตอรี่ มาแปลงพลังงานไฟฟ้าให้กลายเป็นไฟฟ้าแบบกระแสสลับ (AC) จากนั้นก็ส่งต่อกระแสไฟฟ้าที่แปลงเสร็จแล้วไปยังอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าสำหรับใช้ภายในบ้าน หรือภายในอาคาร
หน้าที่ของ Solar Cell Inverter
หน้าที่หลักของ Solar Cell Inverter ที่นอกจากแปลงกระแสไฟฟ้าสำหรับใช้งานภายในบ้าน หรืออาคารแล้ว Solar Cell Inverter ก็ยังมีหน้าที่คอยดูแล ควบคุมการจัดการระบบต่างๆ ของอินเวอร์เตอร์ ดังนี้
แปลงกระแสไฟฟ้า
Solar Cell Inverter มีหน้าที่แปลงพลังงานไฟฟ้าแบบกระแสตรง (DC) จากแผงโซลาร์เซลล์ ให้กลายเป็นไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) เพื่อให้มีค่าความถี่เหมือนกับกระแสไฟฟ้าที่ใช้ภายในครัวเรือน หรือระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า และสามารถจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าสู่เครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ที่เชื่อมต่ออยู่ เพื่อให้สามารถใช้งานเครื่องใช้ไฟฟ้าได้อย่างปลอดภัย
เชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าในบ้าน
หน้าที่ต่อมาของอินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ คือตัวอินเวอร์เตอร์จะเชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าภายในบ้าน หรือเชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า เพื่อจ่ายไฟเข้าสู่ตัวบ้าน นอกจากนี้ อินเวอร์เตอร์บางรุ่น ก็ยังมีการเชื่อมต่อกับแบตเตอรี่ เพื่อเก็บพลังงานไว้ใช้ยามจำเป็นด้วย
ควบคุมและตรวจเช็กความปลอดภัย
เนื่องจากความปลอดภัยในการใช้งานก็เป็นสิ่งสำคัญ ทำให้ Solar Cell Inverter ก็มีระบบควบคุม และตรวจเช็กความปลอดภัยระหว่างการใช้งานอีกด้วย เพื่อให้ระบบการทำงานของอินเวอร์เตอร์มีความปลอดภัยมากยิ่งขึ้น เช่น ระบบตรวจสอบ และควบคุมการทำงานของแผงโซลาร์เซลล์ ระบบตรวจเช็กความเสี่ยงด้านไฟฟ้า อย่างการวัดแรงดันไฟฟ้า การเช็กกำลังไฟฟ้าที่ผลิตได้ในแต่ละรอบ เซนเซอร์ตรวจจับกระแสไฟฟ้า และเซนเซอร์ตรวจวัดอุณหภูมิ เป็นต้น
ติดตามและจัดการระบบ
สำหรับ Solar Cell Inverter บางรุ่นที่นิยมใช้กันในปัจจุบัน จะสามารถติดตาม และจัดการระบบการทำงานของอินเวอร์เตอร์ได้ผ่านระบบซอฟต์แวร์บนคอมพิวเตอร์ หรือแอปพลิเคชันบนมือถือ เพื่อให้ผู้ใช้งานสามารถตรวจสอบการทำงานระบบอินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ได้ว่า แผงโซลาร์เซลล์ผลิตพลังงานได้เพียงพอต่อความต้องการหรือไม่ หรือเพื่อสามารถควบคุมการทำงานของของโซลาร์อินเวอร์เตอร์ได้อย่างสะดวกมากขึ้น
ประเภทของ Solar Cell Inverter
โดย Solar Cell Inverter สามารถแบ่งประเภทตามลักษณะการทำงานได้ ดังนี้
On-Grid Inverter
ระบบ On Grid Inverter เป็นระบบ Solar Cell Inverter ที่นิยมติดตั้งเพื่อใช้งานมากที่สุด เพราะเป็นระบบอินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ที่ไม่ต้องใช้แบตเตอรี่ในการเก็บพลังงาน แต่จะทำงานร่วมกับระบบไฟฟ้าจากการไฟฟ้าแทน โดยการทำงานของระบบ On Grid Inverter จะแปลงพลังงานไฟฟ้าที่ได้จากแผงโซลาร์เซลล์ เพื่อจ่ายไฟเข้าสู่ระบบไฟฟ้าภายในบ้านโดยตรง และหากช่วงเวลาแดดอ่อน แสงน้อย หรือฝนตกตลอดทั้งวัน จนทำให้พลังงานไฟฟ้าไม่เพียงพอ
ระบบ On Grid Inverter ก็จะสลับไปใช้พลังงานไฟฟ้าจากการไฟฟ้าแทน ทำให้บ้านสามารถใช้ไฟฟ้าได้ตลอดเวลา แต่ถ้าหากไฟดับ และไม่มีไฟจากการไฟฟ้า ระบบไฟก็จะดับตามไปด้วย เหมาะสำหรับผู้ที่ใช้พลังงานไฟฟ้าเยอะในช่วงกลางวัน โดยสามารถติดตั้งได้ทั้งบ้าน ออฟฟิศขนาดเล็ก ไปจนถึงโรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่เลย
Off-Grid Inverter
สำหรับ Off-Grid Inverter เป็นระบบ Solar Cell Inverter แบบ Stand Alone ที่ทำงานโดยไม่เชื่อมต่อกับไฟฟ้าจากการไฟฟ้า แต่จะทำงานร่วมกับแบตเตอรี่ (Battery) เพื่อสำรองพลังงาน และเครื่องควบคุมการชาร์จไฟ (Solar Charger) ซึ่งระบบการทำงานของ Off-Grid Inverter คือเมื่อระบบมีการผลิตไฟฟ้ากระแสตรง ที่ได้จากโซลาร์เซลล์ ระบบก็จะส่งต่อพลังงานเข้ามายังโซลาร์ชาร์จเจอร์ เพื่อควบคุมการชาร์จไฟ และชาร์จไฟเก็บไว้ในแบตเตอรี่
จากนั้น เมื่อมีการใช้ไฟ ระบบก็จะดึงกระแสไฟฟ้าจากแบตเตอรี่เข้าสู่อินเวอร์เตอร์ เพื่อทำการแปลงกระแสไฟฟ้า และจ่ายไฟเข้าสู่เครื่องใช้ไฟฟ้าได้ตามต้องการ เป็นระบบ Solar Cell Inverter ที่เหมาะกับพื้นที่ห่างไกล ที่ระบบไฟของการไฟฟ้ายังเข้าไม่ถึง แต่ถ้าหากวันไหนไม่มีแสงแดด หรือมีฝนตกตลอดทั้งวัน ก็ทำให้แบตเตอรี่เก็บพลังงานไฟฟ้าไม่เพียงพอ และอาจทำให้แบตเตอรี่หมดได้
Hybrid Inverter
สำหรับระบบ Hybrid Inverter เป็น Solar Cell Inverter ที่มีประสิทธิภาพการทำงานสูงกว่าอินเวอร์เตอร์ประเภทอื่นๆ เพราะเป็นระบบอินเวอร์เตอร์แบบลูกผสมระหว่าง ระบบ On-Grid และระบบ Off-Grid ซึ่งการทำงานของอินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ประเภทนี้ จะทำงานเหมือนกับระบบออฟกริด และออนกริด คือช่วงเวลากลางวัน พลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้จากแผงโซลาร์เซลล์ จะถูกส่งไปยังอินเวอร์เตอร์เพื่อแปลงกระแสไฟฟ้า และจ่ายพลังงานไฟฟ้าไปยังอุปกรณ์ไฟฟ้าที่เชื่อมต่อ
แต่ถ้าหากผลิตพลังงานไฟฟ้าได้มากกว่าการใช้งาน พลังงานไฟฟ้าก็จะถูกเก็บไว้ในแบตเตอรี่ เพื่อสำรองพลังงานไฟฟ้าไว้ใช้ตอนกลางคืน หรือยามฉุกเฉินได้ เป็นระบบอินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ ที่เหมาะกับบ้าน หรือสถานประกอบการ ที่ต้องใช้ไฟฟ้าตลอด 24 ชั่วโมง
Micro-Grid Inverter
ไมโครกริดอินเวอร์เตอร์ (Micro-Grid Inverter) คือ Solar Cell Inverter ขนาดเล็ก สามารถติดตั้งได้ ทั้งโซลาร์เซลล์แบบออนกริด และออฟกริด มีระบบการทำงานคล้ายกับ On Grid Inverter โดยแปลงไฟฟ้ากระแสตรง (DC) จากแผงโซลาร์เซลล์ ให้กลายเป็นไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) และจ่ายไฟเข้าสู่อุปกรณ์ไฟฟ้าภายในบ้านได้ทันที แต่ขนาด 1 Micro Grid Inverter จะใช้กับโซลาร์เซลล์ 1 แผงเท่านั้น จึงเหมาะกับการใช้งานในบ้านหลังเล็กๆ ที่ใช้ไฟฟ้าปริมาณไม่มาก
Modify Sine Wave Inverter
ในส่วนของ Modify Sine Wave Inverter เรียกได้ว่าเป็น Solar Cell Inverter รุ่นเก่า มีราคาถูก และมีประสิทธิภาพในการจ่ายไฟไม่ดีเท่ารุ่นใหม่ๆ โดยหลักการทำงานของอินเวอร์เตอร์ชนิดนี้ คือทำหน้าที่แปลงกระแสไฟฟ้าที่ได้จากแบตเตอรี่ เพื่อให้ใช้งานกระแสไฟฟ้ากับเครื่องใช้ไฟฟ้าได้ แต่จะเหมาะกับเครื่องใช้ไฟฟ้าบางประเภท เช่น วิทยุ ทีวีรุ่นเก่า และหลอดไฟรุ่นเก่า อย่างหลอดไส้ และหลอดแรงเทียน โดย Solar Cell Inverter รุ่นนี้เหมาะกับการใช้งานแบบชั่วคราวเท่านั้น
Pure Sine Wave Inverter
ระบบ Pure Sine Wave Inverter เป็นระบบอินเวอร์เตอร์ที่ถูกพัฒนามาจาก Modify Sine Wave Inverter จึงเป็น Solar Cell Inverter ที่มีประสิทธิภาพการทำงานที่เหนือกว่า และมีราคาแพงกว่า มีลักษณะการทำงานคล้ายกัน คือทำหน้าที่แปลงกระแสไฟฟ้าที่ได้จากแบตเตอรี่ เพื่อไปใช้งานกับเครื่องใช้ไฟฟ้า เหมาะกับผู้ใช้ที่ต้องการพลังงานไฟฟ้าไว้ใช้ชั่วคราว เช่น ร้านขายของ เมื่อไปนอนเฝ้าสวน หรือไปนอนเฝ้านา และลานกางเต็นท์ต่างๆ รวมถึงเหมาะกับเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกประเภทอีกด้วย
เลือก Solar Cell Inverter อย่างไรให้เหมาะสม
ไม่ว่าจะติดตั้ง Solar Cell Inverter สำหรับการใช้งานที่บ้าน อาคาร โรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานที่ต่างๆ ผู้ใช้งานก็ควรเลือกให้เหมาะสมกับการใช้งาน เพื่อให้สามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัย โดยมีหลักการเลือก ดังนี้
- เลือกกำลังวัตต์ที่มากกว่าอุปกรณ์ไฟฟ้าภายในบ้าน เช่น ตู้เย็น ใช้กำลังไฟ 170 วัตต์ เครื่องซักผ้า ใช้กำลังไฟ 2,000 วัตต์ และแอร์ ใช้กำลังไฟ 1,200 วัตต์ เมื่อรวมกัน จะได้กำลังไฟทั้งหมด 3,370 วัตต์ ทำให้การเลือกซื้ออินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ ต้องเลือกที่มีกำลังวัตต์มากกว่า 3,370 วัตต์ หรือการเลือกกำลังวัตต์มากกว่าเครื่องใช้ไฟฟ้าทั้งหมดประมาณ 30-40%
- เลือกประเภทของ Solar Cell Inverter ให้เหมาะกับการใช้งาน เนื่องจากอินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์แต่ละประเภท ก็เหมาะกับลักษณะการใช้งานที่ต่างกัน รวมถึงเหมาะกับการใช้งานร่วมกับอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ต่างกัน ดังนั้น จึงควรเลือกให้เหมาะสม เพื่อให้ได้อุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพในการใช้งาน และคุ้มค่ากับการลงทุน
- เลือกจากผู้ผลิตที่มีมาตรฐาน มีความน่าเชื่อถือ และมีระยะเวลารับประกันสินค้าไม่ต่ำกว่า 5–10 ปี โดยสามารถตรวจสอบแบรนด์อินเวอร์เตอร์ที่ผ่านมาตรฐาน และขึ้นทะเบียนรับรองได้ที่เว็บไซต์ของการไฟฟ้านครหลวง (MEA) ส่วนพื้นที่ต่างจังหวัดตรวจสอบได้ที่เว็บไซต์ของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (PEA)
ข้อควรระวังในการใช้งาน Solar Cell Inverter
ในการใช้งานอินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ สามารถใช้งานได้นานถึง 10 ปี แต่ผู้ใช้งานก็ควรหมั่นตรวจสอบเป็นประจำอยู่เสมอ เพื่อป้องกันการเกิดสายไฟชำรุด รอยร้าว รอยแตก รวมถึงการทำรังของสัตว์ต่างๆ นอกจากนี้ ควรดูแลรักษาอินเวอร์เตอร์เป็นประจำ ด้วยการใช้ผ้าแห้งเช็ดทำความสะอาดคราบฝุ่นต่างๆ นั่นเอง
สรุป
อินเวอร์เตอร์โซลาร์เซลล์ คืออุปกรณ์สำคัญที่ใช้ในการแปลงพลังงานไฟฟ้า ทำหน้าแปลงกระแสไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์ ซึ่งเป็นไฟฟ้ากระแสตรง (DC) แล้วแปลงเป็นไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) เพื่อส่งต่อกระแสไฟฟ้าไปยังเครื่องใช้ไฟฟ้า โดยประเภทของ Solar Cell Inverter แบ่งออกเป็น 6 ประเภทหลักตามการใช้งาน ได้แก่ On-Grid Inverter, Off-Grid Inverter, Hybrid Inverter, Micro-Grid Inverter, Modify Sine Wave Inverter และ Pure Sine Wave Inverter
หากใครสนใจติดตั้งโซลาร์เซลล์ที่บ้าน แต่ไม่รู้จะใช้อินเวอร์เตอร์ประเภทไหน สามารถติดต่อ Ewave ที่จัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ พร้อมด้วยบริการการออกแบบ ติดตั้ง และซ่อมบำรุงโซลาร์เซลล์ เพื่อให้การติดตั้งโซลาร์เซลล์ได้ตรงตามความต้องการของคุณมากที่สุด