คู่มือเลือกและติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านให้เหมาะกับรถและคุ้มค่า

Key Takeaway

• รถยนต์ไฟฟ้าแบ่งเป็น 4 ประเภทหลัก ได้แก่ HEV, PHEV, BEV และ FCEV แต่ละประเภทมีแหล่งพลังงานและวิธีชาร์จต่างกัน
• ข้อดีของการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านคือชาร์จสะดวก ประหยัดเวลา ลดค่าไฟ และสามารถใช้ร่วมกับแผงโซลาร์เซลล์เพื่อพลังงานสะอาด
• สิ่งที่ควรพิจารณาก่อนติดที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน ได้แก่ ปริมาณการใช้ไฟฟ้า พื้นที่ติดตั้ง ประเภทระบบ และอุปกรณ์ที่เลือกให้เหมาะสมกับรถและบ้าน
• แก้ค่าไฟแพงเมื่อชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน ทำได้โดยชาร์จในช่วง Off-Peak ใช้ฟังก์ชันจัดการพลังงานของเครื่องชาร์จ หรือใช้โซลาร์เซลล์ช่วยชาร์จเพื่อลดค่าไฟ

เรียนรู้วิธีเลือกอุปกรณ์ให้เหมาะกับรถ EV พร้อมเทคนิคการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน อย่างปลอดภัยและคุ้มค่า ช่วยประหยัดค่าไฟ ลดความเสี่ยง เพิ่มความปลอดภัย ยืดอายุอุปกรณ์ และทำให้การชาร์จรถมีประสิทธิภาพสูงสุด

รถยนต์ไฟฟ้า (EV) คืออะไร และมีกี่ประเภท?

รถยนต์ไฟฟ้า (EV) คือรถที่ใช้พลังงานไฟฟ้าเป็นหลักในการขับเคลื่อน แบ่งออกได้เป็น 4 ประเภท ได้แก่

1. รถยนต์ไฟฟ้าแบตเตอรี่ (BEV)

รถยนต์ไฟฟ้าที่ใช้พลังงานไฟฟ้าในการขับเคลื่อนเพียงอย่างเดียว มีแบตเตอรี่ขนาดใหญ่เป็นแหล่งพลังงานหลัก เมื่อแบตเตอรี่หมดจะต้องชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านหรือที่สถานีชาร์จจึงจะสามารถใช้งานต่อได้ โดยปกติระยะทางที่ขับได้ต่อการชาร์จเต็มหนึ่งครั้งขึ้นอยู่กับความจุแบตเตอรี่และประสิทธิภาพของรถ ทำให้เหมาะกับการใช้งานทั้งในเมืองและการเดินทางระยะใกล้ถึงกลาง 

2. รถยนต์ไฟฟ้าไฮบริด (HEV)

รถยนต์ไฟฟ้าไฮบริดใช้พลังงานเชื้อเพลิงทั่วไปร่วมกับพลังงานไฟฟ้าจากแบตเตอรี่ในการขับเคลื่อน มีอัตราสิ้นเปลืองเชื้อเพลิงต่ำกว่า โดยแบตเตอรี่เก็บพลังงานจากการเหยียบเบรกและใช้ร่วมกับเครื่องยนต์เพื่อเพิ่มสมรรถนะการขับขี่ รถยนต์ประเภทนี้ไม่มีช่องเสียบปลั๊กจึงไม่สามารถชาร์จไฟฟ้าจากการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านได้ แต่ช่วยประหยัดเชื้อเพลิงและใช้พลังงานไฟฟ้าได้บางส่วนในระหว่างขับขี่

3. รถยนต์ไฟฟ้าปลั๊ก-อิน ไฮบริด (PHEV)

รถยนต์ไฟฟ้า PHEV เป็นประเภทเดียวกับรถยนต์ไฮบริด HEV ที่ใช้ทั้งพลังงานเชื้อเพลิงและพลังงานไฟฟ้า มีแบตเตอรี่เก็บพลังงาน แต่ต่างตรงที่ PHEV เพิ่มระบบเสียบปลั๊กชาร์จไฟ (Plug-in) สามารถชาร์จไฟจากภายนอก เช่น จากโซลาร์เซลล์ที่ติดตั้งที่บ้านหรือสถานีชาร์จรถไฟฟ้า เมื่อชาร์จเต็มสามารถใช้พลังงานไฟฟ้าล้วนในการขับเคลื่อน ทำให้ขับได้ระยะทางมากกว่ารถยนต์ไฮบริดแบบ HEV

4. รถยนต์ไฟฟ้าเซลล์เชื้อเพลิง (FCEV)

เป็นรถยนต์ที่ใช้พลังงานไฟฟ้าจากการแปลงไฮโดรเจนในเซลล์เชื้อเพลิงเป็นไฟฟ้าเพื่อขับเคลื่อน มีกลไกคล้ายรถไฟฟ้าแต่เติมพลังงานด้วยไฮโดรเจนแทนการชาร์จไฟจากแบตเตอรี่ ข้อดีคือไม่ปล่อยก๊าซคาร์บอน ขับได้ระยะทางไกล และเติมพลังงานเร็วเพียงไม่กี่นาทีเหมือนการเติมน้ำมัน แต่ต้องอาศัยสถานีเติมไฮโดรเจนเฉพาะ ทำให้ความสะดวกขึ้นอยู่กับเครือข่ายสถานีเติมไฮโดรเจน

ข้อดีของการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน

ข้อดีที่ทำให้การตัดสินใจติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านคุ้มค่า ได้แก่

• ไม่ต้องเดินทางไปสถานีชาร์จ ประหยัดเวลาและสะดวกสบาย
• สามารถชาร์จในช่วงเวลาไฟฟ้าราคาถูก ช่วยลดค่าใช้จ่ายต่อเดือน
• ติดตั้งระบบมาตรฐาน ป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรและความร้อนสูง
• เหมาะกับครอบครัวหรือบ้านที่มีหลายคัน ช่วยบริหารจัดการการชาร์จได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ข้อจำกัดของการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน 

การติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน ก็ยังมีข้อจำกัดที่ควรพิจารณาก่อนตัดสินใจ เช่น

• ค่าใช้จ่ายเริ่มต้นสูง เพราะต้องลงทุนในอุปกรณ์และการติดตั้งที่ได้มาตรฐาน
• ต้องมีระบบไฟฟ้าภายในบ้านรองรับ ทำให้บ้านบางหลังอาจต้องปรับปรุงระบบไฟฟ้าเดิมก่อนติดตั้ง
• จำกัดความเร็วในการชาร์จ โดยขึ้นอยู่กับประเภทของที่ชาร์จและกำลังไฟฟ้าที่บ้านรองรับ
• ต้องมีพื้นที่เพียงพอและปลอดภัยต่อการใช้งาน
• ไม่เหมาะกับผู้ที่ใช้รถเพียงเล็กน้อย เพราะการติดตั้งอาจไม่คุ้มค่าเมื่อชาร์จไม่บ่อย

ก่อนติดที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านต้องรู้อะไรบ้าง?

ก่อนตัดสินใจติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน ควรพิจารณาปัจจัยสำคัญต่างๆ เพื่อให้คุ้มค่าและใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพ สอดคล้องกับราคาเครื่องชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน

ปริมาณการใช้ไฟฟ้า

ก่อนติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านควรดูจากบิลค่าไฟฟ้าย้อนหลัง เพื่อประเมินการใช้ไฟรวมของบ้านว่ามีกำลังเพียงพอรองรับการชาร์จรถเพิ่มหรือไม่ หากบ้านมีการใช้ไฟสูงอยู่แล้ว อาจต้องปรับปรุงระบบไฟหรือขอเพิ่มมิเตอร์จากการไฟฟ้า เพื่อให้การชาร์จรถเป็นไปอย่างปลอดภัย ไม่ทำให้ไฟตกหรือระบบไฟฟ้าภายในบ้านทำงานผิดปกติ อีกทั้งยังช่วยวางแผนเลือกเครื่องชาร์จที่มีขนาดเหมาะสมกับการใช้งานจริงได้ด้วย

พื้นที่ติดตั้ง

พื้นที่ติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านควรพิจารณาความสะดวกในการใช้งาน เช่น ติดตั้งใกล้ตำแหน่งจอดรถเพื่อเสียบปลั๊กได้ง่าย ไม่เกะกะทางเข้าออก และมีพื้นที่เพียงพอสำหรับเดินสายไฟอย่างปลอดภัย 

นอกจากนี้ควรเลือกบริเวณที่มีการระบายอากาศดี ไม่อับชื้นหรือโดนน้ำโดยตรง เพื่อยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์และลดความเสี่ยงจากไฟฟ้าลัดวงจร หากเป็นบ้านที่มีพื้นที่จำกัด อาจต้องวางแผนตำแหน่งติดตั้งให้เหมาะสมที่สุดทั้งในด้านการใช้งานและความปลอดภัยร่วมกัน

ประเภทของระบบ

ประเภทของระบบชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านมีทั้งแบบชาร์จปกติ (AC Charger) และแบบชาร์จเร็ว (DC Charger) การพิจารณาเลือกใช้ขึ้นอยู่กับความถี่และลักษณะการใช้งาน หากต้องการชาร์จข้ามคืนเพื่อใช้งานในชีวิตประจำวัน ระบบ AC มักเพียงพอและคุ้มค่ากว่า แต่หากต้องเดินทางบ่อย ต้องใช้รถทันทีหลังชาร์จ หรือมีรถหลายคัน ระบบ DC Charger อาจตอบโจทย์มากกว่า อย่างไรก็ตามระบบ DC มีราคาสูงกว่าและกินพื้นที่มากกว่า จึงควรคำนวณให้เหมาะกับงบประมาณ ความสะดวก และการใช้งานจริงของครอบครัว

อุปกรณ์ที่ใช้

อุปกรณ์ที่ใช้ในการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านควรเลือกที่มีมาตรฐานรับรองความปลอดภัย รองรับกำลังไฟฟ้าที่เหมาะสมกับรถยนต์ EV ของคุณ และมีระบบป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรหรือกระแสเกินเพื่อป้องกันความเสียหาย 

ควรเลือกอุปกรณ์ที่เข้ากันได้กับรถยนต์ไฟฟ้า ไม่ว่าจะเป็นหัวชาร์จ สายไฟ หรือแผงควบคุมไฟฟ้า โดยทั้งหมดต้องมีคุณภาพและรองรับการใช้งานระยะยาว การใช้อุปกรณ์ที่ได้มาตรฐานจะช่วยเพิ่มความปลอดภัย ลดความเสี่ยงจากปัญหาทางไฟฟ้า และยังช่วยยืดอายุการใช้งานของทั้งอุปกรณ์และรถยนต์ไฟฟ้าได้อีกด้วย

การชาร์จรถยนต์ไฟฟ้ามีกี่แบบ?

เข้าใจประเภทของการชาร์จรถยนต์ไฟฟ้าก่อน เพราะแต่ละประเภทมีวิธีการทำงาน เวลาในการชาร์จ และข้อดี-ข้อจำกัดต่างกัน ซึ่งส่งผลต่อความสะดวก ความปลอดภัย และค่าใช้จ่ายในการใช้งานจริง

• การชาร์จกระแสสลับ (AC Charging) เป็นการชาร์จไฟที่ใช้กระแสสลับจากบ้านหรือสถานีสาธารณะ ระบบจะมีตัวแปลงภายในรถเพื่อเปลี่ยนเป็นไฟฟ้ากระแสตรงเก็บในแบตเตอรี่ เหมาะกับการชาร์จในบ้านหรือชาร์จข้ามคืน ใช้เวลานานแต่ปลอดภัยและประหยัดค่าใช้จ่าย
• การชาร์จกระแสตรง (DC Charging) เป็นการชาร์จไฟตรงเข้าสู่แบตเตอรี่โดยตรง ทำให้ชาร์จเร็วกว่า AC มาก สามารถเติมพลังงานได้เต็มในเวลาอันสั้น เหมาะสำหรับสถานีสาธารณะหรือผู้ที่ต้องการชาร์จด่วน แต่มีต้นทุนสูงกว่าและมักใช้พื้นที่มากกว่า 

วิธีคำนวณค่าไฟสำหรับการชาร์จรถไฟฟ้า

ค่าไฟในการชาร์จรถไฟฟ้าจะแตกต่างกันขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ขนาดความจุแบตเตอรี่ ยิ่งใหญ่ก็ยิ่งใช้พลังงานมาก อัตราการกินไฟของรถ และอัตราค่าไฟฟ้าที่บ้าน รวมถึงประเภทมิเตอร์และช่วงเวลาที่ชาร์จ หากใช้มิเตอร์แบบ TOU และชาร์จหลังเวลา 22:00 น. จะช่วยประหยัดค่าไฟได้มากกว่า

ตัวอย่างการคำนวณค่าไฟชาร์จรถไฟฟ้าของ รถไฟฟ้ารุ่น B ความจุแบตเตอรี่ 50 kWh กินไฟ 18 kWh/100 km ค่าไฟฟ้าหน่วยละ 4.2 บาท/kWh

ชาร์จไฟจนเต็ม 50 kWh × 4.2 บาท/kWh = 210 บาท

วิ่งได้ 100 km 210 บาท ÷ 100 km = 2.10 บาท/km

แก้ไขปัญหาค่าไฟแพงจากการชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน

การชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านอาจทำให้ค่าไฟฟ้าเพิ่มขึ้น หากต้องการลดค่าใช้จ่าย มีวิธีแก้ปัญหา ดังนี้

ชาร์จรถไฟฟ้าในเวลาที่เหมาะสม

การชาร์จรถไฟฟ้าในช่วงเวลาที่เหมาะสม เช่น ช่วง Off-Peak เวลา 22:00-09:00 น. ซึ่งเป็นช่วงที่ค่าไฟฟ้าถูกกว่าปกติ จะช่วยลดค่าใช้จ่ายจากการชาร์จได้ อย่างไรก็ตามการใช้วิธีนี้จำเป็นต้องมี มิเตอร์ไฟฟ้าแบบ TOU เพื่อให้ระบบคิดค่าไฟตามช่วงเวลาที่กำหนด

ใช้ระบบ Energy Management System

ตัวชาร์จรถไฟฟ้า (EV Charger) ควรเลือกที่มีคุณภาพสูงและมีฟังก์ชันช่วยประหยัดพลังงาน เช่น ระบบจัดการพลังงาน (Energy Management System) ที่จะปรับกำลังไฟฟ้าให้เหมาะสมเมื่อมีการใช้ไฟฟ้าภายในบ้านสูงขึ้น ช่วยควบคุมค่าไฟไม่ให้สูงเกินไปและเพิ่มประสิทธิภาพการชาร์จได้อย่างคุ้มค่า

ติดตั้งโซลาร์เซลล์ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน

อีกวิธีหนึ่งในการลดค่าไฟจากการชาร์จรถไฟฟ้าคือ การติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ใช้ในบ้านเพื่อชาร์จโดยเฉพาะ ซึ่งช่วยลดการใช้ไฟฟ้าจากระบบหลัก ทำให้ค่าไฟถูกลง พร้อมทั้งประหยัดพลังงานและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ข้อดีของการติดตั้งโซลาร์เซลล์เพื่อชาร์จรถไฟฟ้ามีหลายประการ ได้แก่ ช่วยลดค่าไฟฟ้า เพิ่มความสะดวกและรวดเร็ว ใช้พลังงานสะอาดจากแสงอาทิตย์ซึ่งไม่มีวันหมด ลดผลกระทบต่อโลกร้อนและรักษาสิ่งแวดล้อม มีความคุ้มค่าเพราะอายุการใช้งานยาวนาน และยังได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐอีกด้วย

สรุป

การติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านช่วยให้ชาร์จสะดวก ประหยัดเวลา และลดค่าไฟฟ้าได้ โดยควรพิจารณาปริมาณการใช้ไฟฟ้า พื้นที่ติดตั้ง ประเภทระบบ และอุปกรณ์ที่ใช้ให้เหมาะสม การเลือกที่ชาร์จคุณภาพสูงพร้อมฟังก์ชันจัดการพลังงานช่วยเพิ่มความปลอดภัยและลดค่าไฟ อีกวิธีช่วยประหยัดค่าไฟคือชาร์จในช่วง Off-Peak หรือใช้แผงโซลาร์เซลล์สำหรับบ้าน มีราคาต่อแผงขึ้นอยู่กับยี่ห้อและกำลังวัตต์ เพื่อชาร์จรถไฟฟ้า ข้อดีคือประหยัดไฟฟ้า ใช้พลังงานสะอาด เพิ่มความคุ้มค่าและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม EWAVE จัดจำหน่ายที่ชาร์จรถไฟฟ้าคุณภาพสูง พร้อมบริการติดตั้งครบวงจร ช่วยให้คุณชาร์จรถไฟฟ้าได้อย่างปลอดภัยและคุ้มค่า

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้าน (FAQ) 

เพื่อช่วยให้เข้าใจเรื่องการติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านมากขึ้น เราได้รวบรวมคำถามยอดนิยม พร้อมคำตอบสั้นๆ และเข้าใจง่ายไว้ให้ทุกคนในส่วนนี้แล้ว

จำเป็นต้องติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านไหม

ไม่จำเป็นเสมอไป การติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านเหมาะกับผู้ที่ใช้รถเป็นประจำหรือชาร์จรถบ่อยๆ แต่หากใช้รถน้อยหรือสามารถชาร์จที่สถานีสาธารณะได้ ก็อาจไม่จำเป็นต้องติดตั้งที่บ้าน

ควรเลือกเครื่องชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านแบบไหนดี

ควรเลือกเครื่องชาร์จที่ตรงกับชนิดและกำลังไฟของรถ มีมาตรฐานความปลอดภัยสูง รองรับการใช้งานระยะยาว และหากมีฟังก์ชันจัดการพลังงาน (Energy Management System) จะช่วยควบคุมการชาร์จให้เหมาะสม ลดค่าไฟ และยืดอายุอุปกรณ์

ติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านปลอดภัยไหม

ติดตั้งที่ชาร์จรถไฟฟ้าที่บ้านปลอดภัย หากติดตั้งโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ ใช้อุปกรณ์ได้มาตรฐาน และเลือกสายไฟ ตู้ควบคุม และเครื่องชาร์จที่เหมาะสมกับบ้านและรถ การติดตั้งอย่างถูกต้องช่วยลดความเสี่ยงไฟฟ้าลัดวงจรหรือความร้อนผิดปกติ