อายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์ยาวนานแค่ไหน ขึ้นอยู่กับปัจจัยอะไรบ้าง

Key Takeaway

• อายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์ สามารถใช้งานได้ยาวนานราว 25-30 ปี ซึ่งประสิทธิภาพในการใช้งานจะค่อยๆ ลดลงตามช่วงอายุ
• หากดูแลแผงโซลาร์เซลล์อย่างถูกวิธี หมั่นบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ ก็จะสามารถใช้งานแผงโซลาร์เซลล์ได้ยาวนานถึง 30–40 ปีเลยทีเดียว
• อายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์ ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นคุณภาพของแผงโซลาร์เซลล์ คุณภาพในการติดตั้ง ตำแหน่งของที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์ อุณหภูมิของที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์ และสภาพอากาศด้วยเช่นกัน
• แผงโซลาร์เซลล์ที่หมดอายุการใช้งานแล้ว เปรียบเสมือนขยะอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งจะต้องกำจัดอย่างถูกต้องหรือรีไซเคิลอย่างถูกวิธี
• Ewave มีบริการโซลาร์เซลล์คุณภาพดี มีมาตรฐาน ตอบโจทย์การใช้งาน พร้อมกับมีการบริการหลังการขายที่ดีในการดูแลและซ่อมแซม

หลายคนคงรู้จัก “แผงโซลาร์เซลล์” กันอยู่แล้ว แต่ก็มีหลายคนที่ยังไม่รู้ว่า “แผงโซลาร์เซลล์หมดอายุตอนไหน” แล้วอายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์โดยเฉลี่ยสามารถใช้งานได้ยาวนานแค่ไหน มีปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลต่ออายุการใช้งานโซลาร์เซลล์ พร้อมวิธีการบำรุงรักษาให้แผงโซลาร์เซลล์มีอายุการใช้งานที่คงทน ทำได้อย่างไร บทความนี้ได้รวบรวมมาไว้ให้แล้ว

อายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์โดยเฉลี่ย

โซลาร์เซลล์ ทางเลือกใหม่สุดประหยัดที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นมาด้วยกระบวนการเปลี่ยนแปลงจากพลังงานแสงอาทิตย์จนกลายมาเป็นพลังงานไฟฟ้าเพื่อช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายในการใช้ไฟฟ้า ปัจจุบันจึงได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แถมยังได้รับการคิดค้นและพัฒนาแผงโซลาร์เซลล์ให้เต็มไปด้วยประสิทธิภาพของการรับแสงและการผลิตไฟฟ้าได้ดีมากขึ้นเรื่อยๆ โดยอายุแผงโซลาร์เซลล์ใช้งานได้ยาวนานราว 25-30 ปี ซึ่งประสิทธิภาพในการใช้งานจะค่อยๆ ลดลงตามช่วงอายุ ดังนี้

• ช่วง 10-12 ปีแรกจะลดลงประมาณ 12% 
• ปีที่ 25 ประสิทธิภาพจะลดลงอีกประมาณ 10-20%

อย่างไรก็ตาม หากดูแลแผงโซลาร์เซลล์อย่างถูกวิธี หมั่นบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ ก็จะสามารถใช้งานแผงโซลาร์เซลล์ได้ยาวนานถึง 30–40 ปีเลยทีเดียว

ปัจจัยที่ส่งผลต่ออายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์

แม้ว่าอายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์สามารถใช้งานได้ยาวนาน 25 ถึง 30 ปี แต่สุดท้ายแล้วอายุการใช้งานโดยเฉลี่ยก็ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นคุณภาพของแผงโซลาร์เซลล์ คุณภาพในการติดตั้ง ตำแหน่งของที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์ อุณหภูมิของที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์ และสภาพอากาศด้วยเช่นกัน โดยแต่ละปัจจัยมีรายละเอียดดังนี้

1. คุณภาพของแผงโซลาร์เซลล์

ทำไมอายุการใช้งานโซลาร์เซลล์ลดลงเร็วกว่าปกติ? ปัญหานี้ขึ้นอยู่กับคุณภาพของแผงโซลาร์เซลล์ด้วยเช่นเดียวกัน หากคุณภาพดีก็จะคงทน และมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน ดังนั้น ก่อนเลือกซื้อควรตรวจสอบคุณภาพของแผงโซลาร์เซลล์ก่อนทุกครั้ง

ควรเลือกซื้อกระจกพลังงานแสงอาทิตย์ที่มีคุณภาพหรืออะลูมิเนียมต้องมีปริมาณที่เหมาะสมกับราคา แม้ว่าอาจจะมีราคาที่แพงกว่าก็จริง แต่เมื่อเทียบอายุการใช้งานก็ถือว่าคุ้มค่าระยะยาว หากเลือกของที่ไม่มีคุณภาพ วัสดุไม่ได้มาตรฐาน การรับพลังงานแสงอาทิตย์และการผลิตพลังงานไฟฟ้าก็จะลดลงด้วย

2. คุณภาพในการติดตั้ง

การติดตั้งโซลาร์เซลล์ ควรให้ความสำคัญถึงคุณภาพในการติดตั้ง ผู้ติดตั้งจะต้องเข้าสำรวจพื้นที่ก่อนติดตั้ง บางหลังอาจติดตั้งบนหลังคาเก่าที่มีความชำรุดหรือรั่ว

ดังนั้น ผู้ติดตั้งต้องเข้าไปประเมินอย่างรอบคอบเพื่อความปลอดภัยของผู้อยู่อาศัย ควรเลือกช่างติดตั้งที่มีความน่าเชื่อถือ ส่งตรงมาจากทีมวิศวกรพลังงานแสงอาทิตย์ มีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญด้านระบบการเชื่อมต่อตลอดจนสภาพของหลังคา หากติดตั้งผิดวิธีก็จะส่งผลต่ออายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์และเกิดปัญหาตามมาได้

3. ตำแหน่งของที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์

ปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพและอายุแผงโซลาร์เซลล์ ก็คงหนีไม่พ้นไปจาก ตำแหน่งของที่ติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ ซึ่งก่อนติดตั้งทุกครั้งต้องพิจารณาถึงปริมาณพลังงานแสงอาทิตย์ จุดติดตั้งต้องได้รับแสงแดดมากที่สุด เพราะโซลาร์เซลล์ผลิตพลังงานโดยตรงมาจากดวงอาทิตย์

ดังนั้น ตำแหน่งที่เหมาะสมควรหันหน้าไปทางทิศใต้ เพราะเป็นตำแหน่งที่สามารถรับแสงแดดมาใช้ในการผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ทั้งวัน

4. อุณหภูมิของที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์

อุณหภูมิที่ตั้งแผงโซลาร์เซลล์โดยเฉลี่ย ก็มีผลต่ออายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์ บางคนคิดว่าติดตั้งบริเวณที่มีอุณหภูมิยิ่งสูงยิ่งดี แต่จริงๆ แล้วไม่เลย หากแผงโซลาร์เซลล์เจอกับความร้อนมากจนเกินไปจะส่งผลให้อัตราการผลิตไฟฟ้าลดลงได้ แถมตัวแผงโซลาร์เซลล์ก็เสื่อมสภาพไวยิ่งขึ้นมีผลทำให้อายุการใช้งานลดลง

ดังนั้นควรพิจารณาอุณหภูมิที่เหมาะสมกับการติดตั้ง จะต้องไม่เกิน 25 ถึง 30 องศาเซลเซียส ที่สำคัญบริเวณพื้นที่ที่ติดตั้งจะต้องมีระบบไหลเวียนของอากาศที่เพียงพอ ถ่ายเทสะดวกและมีลมพัดผ่าน เพื่อช่วยระบายความร้อนของแผงโซลาร์เซลล์

5. สภาพอากาศ

สภาพอากาศก็มีผลต่ออายุแผงโซลาร์เซลล์ด้วยเช่นกัน หากต้องการติดตั้งโซลาร์เซลล์ควรหลีกเลี่ยงบริเวณที่เกิดลมพายุบ่อยๆ เพราะมีโอกาสส่งผลให้เกิดความเสียหายแก่กระจกป้องกันแสงสะท้อนที่หุ้มแผงโซลาร์เซลล์ แน่นอนว่าหากเกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้นอายุการใช้งานก็มักเสื่อมสภาพอย่างรวดเร็ว เผลอๆ อาจเกิดความเสียหายขณะนั้นเลยก็เป็นได้ 

แม้ว่าการผลิตแผงโซลาร์เซลล์ผู้ผลิตจะทำการทดสอบมาเป็นอย่างดีแล้วว่าทนทานต่อสภาพอากาศที่ไม่เอื้ออำนวย แต่หากเจอสภาพอากาศที่หักโหมจนเกินไปก็มีโอกาสที่จะเกิดความเสียหายได้

วิธีการบำรุงรักษา เพื่อยืดอายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์

เมื่อทราบปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่ออายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์แล้ว ถ้าอยากรักษาแผงโซลาร์เซลล์ให้อยู่ด้วยกันไปยาวนานตามอายุขัย 30 ปี ก็จำเป็นต้องมีวิธีการบำรุงรักษาแผงโซลาร์เซลล์ที่ดีและต้องดูแลเป็นประจำ ซึ่งสามารถดูแลง่ายๆ ดังนี้

รักษาความสะอาด

การรักษาความสะอาดของแผงโซลาร์เซลล์ให้ปราศจากสิ่งสกปรก รวมถึงสิ่งแปลกปลอมที่เป็นอันตรายต่อแผงโซลาร์เซลล์ ไม่ว่าจะเป็นมูลของนก หรือเศษใบไม้ ก็สามารถช่วยยืดอายุการใช้งานของแผงโซลาร์เซลล์ได้ เนื่องจากสิ่งสกปรกเหล่านี้อาจทำให้ตัวแผงโซลาร์เซลล์เสียหายได้ ควรทำความสะอาดโดยผู้บริการมืออาชีพทุก 2-3 ปี

ตรวจเช็กสภาพของส่วนประกอบแผงโซลาร์เซลล์

การตรวจเช็กสภาพส่วนประกอบต่างๆ ของแผงโซลาร์เซลล์ให้มีความพร้อมอยู่เสมอ ก็สามารถช่วยยืดอายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์ได้เป็นอย่างดี สามารถตรวจเช็กส่วนประกอบได้ง่ายๆ ดังนี้ 

ตรวจเช็กแผง และรางรับ

หมั่นตรวจเช็กสภาพของแผงและรางรับ รวมถึงข้อต่อและตัวยึดต่างๆ เมื่อพบรอยร้าวหรือแตกหัก ต้องรีบซ่อมแซมทันที ส่วนวิธีทำความสะอาด ก็สามารถทำได้ง่ายๆ เพียงนำฟองน้ำชุบน้ำเย็นไปเช็ด ยิ่งยุคฝุ่น PM 2.5 ทำความสะอาดเดือนละครั้งได้ก็ยิ่งดี เพื่อป้องกันคราบฝุ่นต่างๆ ที่อาจทำให้ประสิทธิภาพการรับแสงลดลง

ตรวจเช็กระบบเชื่อมต่อและระบบสายไฟ

ระบบเชื่อมต่อและระบบสายไฟ มีความสำคัญต่ออายุแผงโซลาร์เซลล์อย่างมาก ดังนั้น ควรตรวจเช็กสภาพสายไฟที่เชื่อมต่อไปยังระบบคุม ว่ามีรอยขาดหรือรอยชำรุดหรือไม่ หากพบเจอควรแก้ไขทันทีก่อนเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด

ตรวจเช็กระบบควบคุมและตัวแปลงไฟ

การตรวจเช็กระบบควบคุมและตัวแปลงไฟสามารถทำได้ง่ายๆ ด้วยการนำไฟฉาย LED มาส่องตามบริเวณรอยต่อต่างๆ หากพบว่ามีรอยร้าวหรือรอยชำรุด ต้องรีบแก้ไขทันที นอกจากนี้ควรทำความสะอาดตัวแปลงไฟและระบบควบคุมเสมออย่าให้มีฝุ่นเกาะหรือมีแมลงเข้าไปอยู่เพื่อยืดอายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์

ตรวจเช็กแบตเตอรี่

แบตเตอรี่โซลาร์เซลล์ ก็มีวันหมดอายุการใช้งาน หากต้องการยืดอายุให้ใช้งานไปได้นานๆ ควรหมั่นตรวจสอบสารละลายอิเล็กโทรไลท์จะต้องอยู่ระดับปกติเสมอหากพบว่าลดลงต้องรีบเติมทันที พร้อมกับตรวจเช็กแรงดันไฟฟ้าที่ส่งออกไปยังแบตเตอรี่หากพบว่าแรงดันลดลงไปยังตัวแปลงได้ไม่แรงพอต้องรีบซ่อมแซมทันที นอกจากนี้ควรหมั่นทำความสะอาดขั้วแบตเตอรี่ประมาณเดือนละ 3 ครั้ง เพื่อหลีกเลี่ยงคราบกัดก่อนสีขาวบริเวณขั้วแบตเตอรี่

ทำอย่างไรกับโซลาร์เซลล์ที่หมดอายุการใช้งาน

โซลาร์เซลล์ที่หมดอายุการใช้งานแล้ว ต้องทำอย่างไร? ต้องมีวิธีการรีไซเคิลแผงโซลาร์เซลล์ พร้อมกับคัดแยกวัสดุแต่ละชนิดออกจากกัน ด้วยกระบวนการกำจัดที่เหมาะสม ดังนี้

• ชิ้นส่วนของแก้วและอะลูมิเนียม 90-100% สามารถนำไปรีไซเคิล เพื่อหลอมกลับมาเป็นชิ้นส่วนสำหรับการผลิตต่อไปได้
• ซิลิคอนเวเฟอร์มากถึง 80% สามารถนำกลับไปรีไซเคิลได้ แต่ต้องผ่านกระบวนการกำจัดด้วยสารที่เป็นกรด จากนั้นนำไปใช้เพื่อผลิตแผงโซลาร์เซลล์ใหม่
• ชิ้นส่วนประกอบอื่นๆ อาทิ พลาสติก ส่วนใหญ่มักจะนำไปหลอมละลายที่อุณหภูมิ 500 องศาเซลเซียส เพื่อทำให้ชิ้นส่วนพลาสติกเกิดการระเหย

แต่การรีไซเคิลแผงโซลาร์เซลล์แบบฟิล์มบางจะรีไซเคิลโดยเครื่องย่อยแบบพิเศษ ซึ่งจะตัดชิ้นส่วนของแผงแบ่งเป็น 5 มม. แต่ละขนาดจะเท่ากัน สามารถนำกลับมาใช้ได้ 90% ขณะที่โลหะที่เป็นของแข็งและของเหลวจะแยกออกโดยเครื่องหมุนแยกโลหะแล้วนำกลับมาใช้ใหม่ จึงทำให้พลังงานแสงอาทิตย์กลายเป็นพลังงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากๆ

กฎหมายโซลาร์เซลล์หมดอายุการใช้งาน 

ด้านกฎหมายเกี่ยวกับแผงโซลาร์เซลล์ที่หมดอายุการใช้งานแล้ว เปรียบเสมือนขยะอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งจะต้องกำจัดอย่างถูกต้องหรือรีไซเคิลอย่างถูกวิธี โดยกรมควบคุมมลพิษ ทางกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้มีการร่าง พ.ร.บ เกี่ยวกับการกำจัดซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 21 ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับการจัดเก็บ การคัดแยกชิ้นส่วนและการกำจัดที่ถูกต้อง เพื่อขจัดปัญหามลพิษต่อสิ่งแวดล้อม ยิ่งต่างประเทศอย่างสหภาพยุโรป ยิ่งให้ความสำคัญและเคร่งครัดเป็นอย่างมาก หากพบแผงโซลาร์เซลล์ที่หมดอายุมักจะกำจัดและรีไซเคิลทันทีอย่างถูกวิธี

สรุป

อายุการใช้งานแผงโซลาร์เซลล์โดยเฉลี่ยประมาณ 25 ถึง 30 ปี ประสิทธิภาพจะค่อยๆ ลดลงตามอายุ เมื่อเข้าสู่ช่วงปีที่ 10-12 ลดลงประมาณ 12% หากเข้าสู่ปีที่ 25 ลดลงประมาณ 10-25% ถ้าหากมีวิธีการดูแลที่ดีก็สามารถใช้งานได้ 30-40 ปี หากต้องการยืดอายุการใช้งานโซลาร์เซลล์ให้อยู่กับเราไปนานๆ สิ่งสำคัญต้องทำความสะอาดและตรวจเช็กแผงโซลาร์เซลล์เสมอ

บ้านไหนที่กำลังมองหาตัวช่วยดีๆ ต้องไม่พลาดหันมามองผู้บริการที่ดีอย่าง Ewave มีบริการโซลาร์เซลล์คุณภาพดี มีมาตรฐาน ตอบโจทย์การใช้งาน มีการดูบริเวณที่ติดตั้งให้ทำให้ได้บริเวณที่มีประสิทธิภาพ ช่วยยืดอายุการใช้งานได้ พร้อมกับมีการบริการหลังการขายที่ดีในการดูแลและซ่อมแซม หมดห่วงหมดความกังวลเรื่องโซลาร์เซลล์ไร้คุณภาพไปได้เลย