เทียบค่าแผงโซลาร์เซลล์แต่ละประเภท พร้อมวิธีเลือกให้เหมาะกับบ้าน
Key Takeaway
- โซลาร์เซลล์มี 3 ระบบหลัก คือ ออนกริด ใช้ไฟช่วงกลางวันและขายไฟส่วนเกินได้ ออฟกริด มีแบตเตอรี่สำรองใช้ไฟกลางคืน และไฮบริด ผสมทั้งสองระบบ ใช้ไฟต่อเนื่องทั้งวันและคืน
- การติดตั้งโซลาร์เซลล์ที่บ้านช่วยลดค่าไฟฟ้า ใช้พลังงานสะอาดเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม พึ่งพาตนเองด้านพลังงานได้ เพิ่มมูลค่าบ้าน และคืนทุนระยะยาว
- ขายไฟคืนให้การไฟฟ้าได้เฉพาะระบบออนกริด ผ่านมิเตอร์สองทิศทางและสัญญากับการไฟฟ้า ระบบจะคำนวณไฟฟ้าที่ใช้เองและไฟฟ้าที่ขายคืนอัตโนมัติ ส่วนระบบออฟกริดหรือไฮบริดไม่สามารถขายไฟคืนได้
ติดโซลาร์เซลล์คุ้มไหม? เป็นคำถามที่หลายคนกำลังหาคำตอบ เพราะการลงทุนโซลาร์เซลล์ไม่ใช่เรื่องเล็ก ทั้งค่าใช้จ่ายเริ่มต้น ค่าแผงโซลาร์เซลล์ที่มีให้เลือกหลายเกรด หลายราคา รวมถึงการเลือกอุปกรณ์ และการดูแลรักษาในระยะยาว ก่อนตัดสินใจควรทำความเข้าใจให้รอบด้าน ไม่ว่าจะเป็นค่าใช้จ่ายในการติดตั้ง ประสิทธิภาพของแผงโซลาร์เซลล์ รวมถึงขนาดของระบบที่เหมาะกับการใช้งานจริงในบ้าน เพื่อให้การลงทุนครั้งนี้ได้ผลตอบแทนคุ้มค่า และช่วยลดค่าไฟได้จริง
ประเภทของระบบโซลาร์เซลล์สำหรับที่พักอาศัย
ระบบโซลาร์เซลล์สำหรับบ้านพักอาศัยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ซึ่งแต่ละแบบมีข้อดี ข้อจำกัด และความเหมาะสมแตกต่างกันไป
1. ระบบ On-Grid
โซลาร์เซลล์ระบบออนกริด (On-Grid System) คือการเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์ให้เป็นไฟฟ้าเพื่อจ่ายตรงเข้าสู่เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านในช่วงเวลากลางวัน ส่วนตอนกลางคืนเมื่อไม่มีแสงแดด ระบบจะสลับไปใช้ไฟจากการไฟฟ้าแทน จุดเด่นของระบบนี้คือ หากผลิตไฟฟ้าได้มากเกินกว่าที่ใช้ ยังสามารถขายส่วนเกินคืนให้กับการไฟฟ้าได้อีก ช่วยลดค่าใช้จ่ายด้านพลังงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อีกข้อได้เปรียบคือค่าใช้จ่ายเริ่มต้นของระบบออนกริดค่อนข้างต่ำ เนื่องจากไม่จำเป็นต้องติดตั้งแบตเตอรี่เก็บไฟ ใช้อุปกรณ์หลักเพียงแผงโซลาร์เซลล์และอินเวอร์เตอร์เท่านั้น โดยปัจจุบันค่าแผงโซลาร์เซลล์ของระบบนี้อยู่ที่ประมาณ 120,000-150,000 บาทต่อแผง ขึ้นอยู่กับยี่ห้อและกำลังวัตต์ที่เลือก ทำให้ระบบออนกริดกลายเป็นตัวเลือกยอดนิยมสำหรับบ้านพักอาศัยในปัจจุบัน
2. ระบบ Off-Grid
โซลาร์เซลล์ระบบออฟกริด (Off-Grid System) เป็นระบบที่ไม่ต้องพึ่งพาไฟฟ้าจากการไฟฟ้าเหมือนออนกริด โดยไฟฟ้าที่ผลิตจากแผงโซลาร์เซลล์จะถูกเก็บไว้ในแบตเตอรี่สำรอง ก่อนจะถูกนำมาใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านในภายหลัง ข้อดีของระบบนี้คือเหมาะกับบ้านหรือพื้นที่ห่างไกลที่ไฟฟ้าเข้าไม่ถึง รวมถึงผู้ที่ต้องการใช้ไฟฟ้าในเวลากลางคืนโดยไม่พึ่งการไฟฟ้า
หากพลังงานที่เก็บไว้ในแบตเตอรี่หมด ก็จะไม่สามารถใช้ไฟฟ้าได้จนกว่าจะมีแสงแดดเพียงพอในการผลิตใหม่ อีกทั้งยังมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นจากการซื้อแบตเตอรี่ ทำให้ราคาการติดตั้งระบบออฟกริดสูงกว่าระบบออนกริด โดยเฉพาะเมื่อนับรวมอุปกรณ์เก็บพลังงาน ส่วนค่าแผงโซลาร์เซลล์เองจะอยู่ที่ประมาณ 400,000-700,000 บาท บาทต่อแผง ขึ้นอยู่กับกำลังวัตต์และยี่ห้อที่เลือก ทำให้ระบบนี้เป็นทางเลือกที่เหมาะกับผู้ที่ต้องการพึ่งพาพลังงานแสงอาทิตย์อย่างเต็มรูปแบบ
3. ระบบ Hybrid
โซลาร์เซลล์ระบบไฮบริด (Hybrid System) เป็นระบบลูกผสมที่รวมข้อดีของออนกริดและออฟกริดเข้าด้วยกัน ทำให้สามารถใช้ไฟฟ้าได้ทั้งกลางวันและกลางคืน เนื่องจากมีแบตเตอรี่สำรองไฟคอยเก็บพลังงาน เมื่อถึงช่วงที่ไม่มีแสงอาทิตย์ก็ยังคงจ่ายไฟได้อย่างต่อเนื่อง โดยในเวลากลางวันระบบจะผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์และกักเก็บไว้ในแบตเตอรี่ เพื่อนำมาใช้งานในภายหลัง
จุดเด่นของระบบนี้คือเหมาะกับบ้านที่ต้องใช้ไฟฟ้าตลอด 24 ชั่วโมง หรือไม่อยากพึ่งพาไฟจากการไฟฟ้ามากนัก แต่มีข้อจำกัดคือต้นทุนสูงกว่าระบบอื่น เนื่องจากต้องลงทุนเพิ่มในแบตเตอรี่ อีกทั้งการคืนทุนอาจเกิน 10 ปี ปัจจุบันค่าแผงโซลาร์เซลล์อยู่ที่ราว 150,000-600,000 บาทต่อแผง เมื่อรวมค่าอุปกรณ์และแบตเตอรี่แล้ว จึงเป็นระบบที่ตอบโจทย์ผู้ต้องการความมั่นใจว่ามีไฟใช้ได้ต่อเนื่องทุกเวลา
วิธีคำนวณต้นทุนการติดตั้งโซลาร์เซลล์
วิธีคำนวณต้นทุนของแผงโซลาร์เซลล์บ้าน เพียงกำหนดค่าไฟเฉลี่ยต่อวัน คำนวณขนาดระบบและจำนวนแผง ประเมินต้นทุนรวมทั้งแผง อินเวอร์เตอร์ และค่าอุปกรณ์ติดตั้ง แล้วคำนวณเวลาคืนทุนจากการประหยัดค่าไฟต่อปี ทำให้เห็นภาพค่าใช้จ่ายจริงและระยะเวลาคืนทุนก่อนตัดสินใจติดตั้ง
- หาค่าไฟเฉลี่ยต่อวัน (kWh/วัน) จากบิล
- คำนวณ ขนาดระบบ (kW) = kWh/วัน ÷ (ชั่วโมงแดด × derate 0.8)
- หาจำนวนแผง = ขนาดระบบ ÷ กำลังแผงต่อแผง
- ต้นทุนรวม = ค่าแผง + อินเวอร์เตอร์ + ค่า BOS/ติดตั้ง (+ แบตฯ ถ้ามี)
- เวลาคืนทุน = ต้นทุนรวม ÷ (ประหยัดค่าไฟต่อปี)
ตัวอย่าง
- สมมติบ้านนี้ใช้ไฟ 30 kWh ต่อวัน ชั่วโมงแดด 4.5 ชั่วโมงต่อวัน และเผื่อความสูญเสียระบบประมาณ 20% (derate 0.8 บ้านนี้จึงต้องติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์รวมประมาณ 8.33 kW
- แผง 400 W ต้องใช้ 21 แผง ส่วนราคาแผง 5,000 บาทต่อแผง แผงรวม 105,000 บาท
- รวมอินเวอร์เตอร์และติดตั้งเท่ากับประมาณ 214,500 บาท
- ค่าไฟ 5 บาท ต่อ kWh จึงประหยัดปีละ 54,750 บาท ใช้เวลาคืนทุนประมาณ 3.9 ปี
ข้อดีของการติดตั้งโซลาร์เซลล์ที่บ้าน
ข้อดีของการติดตั้งโซลาร์เซลล์ที่บ้าน เป็นสิ่งที่ควรพิจารณาก่อนลงทุน เพราะช่วยให้เห็นความคุ้มค่าในระยะยาว ทั้งลดค่าใช้จ่ายและใช้พลังงานอย่างยั่งยืน
- ลดค่าไฟฟ้า โดยการผลิตไฟฟ้าใช้เอง ช่วยลดค่าไฟรายเดือน โดยเฉพาะช่วงกลางวันที่ใช้ไฟมาก
- ระบบออนกริดสามารถขายไฟฟ้าที่เหลือคืนให้การไฟฟ้าได้
- เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพราะใช้พลังงานสะอาดจากแสงอาทิตย์ ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอน
- บ้านที่ติดโซลาร์เซลล์มักมีมูลค่าเพิ่มขึ้นและน่าสนใจสำหรับผู้ซื้อในอนาคต
- ระบบออฟกริดหรือไฮบริดช่วยให้มีไฟฟ้าใช้ต่อเนื่อง แม้ไฟฟ้าหลักขัดข้อง
- แม้จะต้องลงทุนสูงในช่วงแรก แต่สามารถคืนทุนได้ภายในไม่กี่ปี พร้อมช่วยลดค่าใช้จ่ายด้านไฟฟ้าในระยะยาว
ข้อจำกัดของการติดตั้งโซลาร์เซลล์ที่บ้าน
อย่างไรก็ตามการติดตั้งโซลาร์เซลล์ก็มีข้อจำกัดที่ควรพิจารณาก่อนลงทุนเช่นกัน
- ต้นทุนเริ่มต้นสูง อย่างการติดตั้งระบบโดยเฉพาะแบบออฟกริดหรือไฮบริดต้องลงทุนในแบตเตอรี่และอุปกรณ์เสริม
- ผลผลิตไฟฟ้าขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ ในวันที่มีเมฆมากหรือฝนตก ระบบจะผลิตไฟได้น้อยลง
- หลังคาต้องมีขนาดและทิศทางเหมาะสมเพื่อให้ผลิตไฟได้เต็มประสิทธิภาพ
- แผงโซลาร์เซลล์และอุปกรณ์ควรได้รับการทำความสะอาดและตรวจสอบระบบอย่างสม่ำเสมอ
- เวลาคืนทุนค่อนข้างนาน โดยเฉพาะระบบที่มีแบตเตอรี่หรือขนาดใหญ่ อาจใช้เวลาหลายปีถึงจะคืนทุน
การดูแลรักษาระบบโซลาร์เซลล์
เมื่อติดตั้งโซลาร์เซลล์แล้ว ควรมีการดูแลรักษาเพื่อให้ระบบทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ สามารถดูแลรักษาได้ดังนี้
ทำความสะอาดแผงโซลาร์เซลล์
ก่อนทำความสะอาดแผงโซลาร์เซลล์ ควรปิดระบบไฟฟ้าเพื่อความปลอดภัย แล้วใช้ผ้าหรือฟองน้ำอ่อนเช็ดฝุ่น คราบสกปรก หรือเศษใบไม้ หากคราบติดแน่นสามารถใช้น้ำสะอาดฉีดล้างเบาๆ หรือผสมสบู่อ่อนเล็กน้อย หลีกเลี่ยงวัสดุขัดหรือสารเคมีรุนแรงที่อาจทำให้แผงเป็นรอย เช็ดน้ำให้แห้งก่อนเปิดระบบอีกครั้ง แนะนำทำความสะอาดเดือนละ 1-2 ครั้ง หรือทำบ่อยขึ้นหากมีฝุ่นหรือคราบสกปรกมาก
ตรวจสอบสภาพแผง
ควรตรวจสอบแผงโซลาร์เซลล์เป็นประจำ เริ่มจากสังเกตรอยแตก รอยร้าว หรือความเสียหายบนแผง ดูว่ามีฝุ่น ใบไม้ หรือสิ่งสกปรกบังแสงหรือไม่ ตรวจสอบสายไฟและขั้วต่อว่าหลวมหรือเป็นสนิม และสังเกตการทำงานของอินเวอร์เตอร์ว่ามีสัญญาณเตือนผิดปกติหรือไม่ หากพบปัญหาควรเรียกช่างผู้เชี่ยวชาญมาตรวจซ่อม แนะนำตรวจสอบอย่างน้อยเดือนละครั้งหรือบ่อยกว่าหากมีปัญหาเฉพาะหน้า
ตรวจสอบสายไฟและอุปกรณ์
สังเกตว่าสายไฟมีรอยแตกหรือเปลือกฉนวนชำรุดหรือไม่ ตรวจสอบขั้วต่อและอุปกรณ์เชื่อมต่อว่าหลวม มีสนิม หรือเกิดการกัดกร่อนหรือไม่ ตรวจสอบอุปกรณ์เสริม เช่น อินเวอร์เตอร์และเบรกเกอร์ ว่ายังทำงานปกติ มีสัญญาณเตือน หรือเกิดความร้อนผิดปกติ หากพบความเสียหายหรือการทำงานผิดปกติ ควรเรียกช่างผู้เชี่ยวชาญมาตรวจซ่อมเพื่อความปลอดภัย
ตรวจเช็กประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้า
ตรวจสอบค่าการผลิตไฟฟ้าบนหน้าจออินเวอร์เตอร์หรือแอปที่เชื่อมกับระบบ แล้วเปรียบเทียบกับค่าที่คาดว่าจะผลิตตามขนาดระบบและสภาพอากาศ หากพบว่าผลิตไฟน้อยกว่าปกติ อาจเกิดจากฝุ่น คราบสกปรก หรือความเสียหายของอุปกรณ์ ควรทำความสะอาดแผงหรือเรียกช่างผู้เชี่ยวชาญมาตรวจสอบเพื่อให้ระบบทำงานเต็มประสิทธิภาพ
ขายไฟคืนให้การไฟฟ้าได้ไหม
บ้านที่ติดตั้งโซลาร์เซลล์ระบบออนกริดสามารถขายไฟฟ้าที่เหลือคืนให้การไฟฟ้าได้ โดยต้องติดตั้งมิเตอร์สองทิศทางและทำสัญญากับการไฟฟ้า ระบบจะคำนวณไฟฟ้าที่ใช้เองและไฟฟ้าที่ขายคืนอัตโนมัติ ทำให้ได้รับเครดิตค่าไฟหรือรายได้จากการขายไฟฟ้า ส่วนระบบออฟกริดหรือไฮบริดที่ไม่เชื่อมต่อการไฟฟ้าไม่สามารถขายไฟคืนได้
สรุป
การติดตั้งโซลาร์เซลล์ที่บ้านช่วยลดค่าไฟฟ้า ใช้พลังงานสะอาดเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และสามารถพึ่งพาตนเองด้านพลังงานได้ ระบบโซลาร์เซลล์แบ่งออกเป็นออนกริด ออฟกริด และไฮบริด โดยแต่ละระบบมีข้อดีและข้อจำกัดต่างกัน ค่าแผงโซลาร์เซลล์ขึ้นอยู่กับยี่ห้อและกำลังวัตต์ การคำนวณต้นทุนควรพิจารณาขนาดระบบ จำนวนแผง ค่าอุปกรณ์และแบตเตอรี่ รวมถึงเวลาคืนทุน การดูแลรักษาแผงและอุปกรณ์ เช่น ทำความสะอาด ตรวจสอบสายไฟ และตรวจสอบประสิทธิภาพระบบ จะช่วยให้โซลาร์เซลล์ทำงานเต็มประสิทธิภาพ สำหรับระบบออนกริดสามารถขายไฟฟ้าที่เหลือคืนให้การไฟฟ้าได้ โดยทาง EWAVE จัดจำหน่ายโซลาร์เซลล์คุณภาพสูง พร้อมบริการติดตั้งครบวงจร ช่วยให้บ้านของคุณประหยัดไฟฟ้าและใช้พลังงานอย่างยั่งยืน
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับค่าแผงโซลาร์เซลล์ (FAQ)
เพื่อให้เข้าใจเกี่ยวกับค่าแผงโซลาร์เซลล์มากยิ่งขึ้น เราได้รวบรวมคำถามที่คนมักสงสัย พร้อมคำตอบไว้ในส่วนนี้แล้ว
ติดตั้งโซลาร์เซลล์แล้วจะคืนทุนได้เมื่อไร
การติดตั้งโซลาร์เซลล์จะคืนทุนได้เมื่อค่าไฟที่ประหยัดจากการใช้ไฟฟ้าเองและรายได้จากการขายไฟฟ้าส่วนเกิน รวมกันเท่ากับค่าใช้จ่ายเริ่มต้น โดยปกติจะคืนทุนภายใน 5-10 ปี ขึ้นอยู่กับขนาดระบบ ค่าไฟ และปริมาณแสงแดดในพื้นที่
ลงทุนติดตั้งโซลาร์เซลล์จะช่วยลดค่าไฟได้มากแค่ไหน
การลงทุนติดตั้งโซลาร์เซลล์ช่วยลดค่าไฟฟ้าได้ขึ้นอยู่กับขนาดระบบและปริมาณการใช้ไฟบ้าน โดยทั่วไปสามารถลดค่าไฟได้ 30-70% ต่อเดือน หากใช้ไฟในช่วงกลางวันมาก และสำหรับระบบออนกริดยังสามารถขายไฟฟ้าส่วนเกินคืนให้การไฟฟ้า ทำให้ลดค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมได้อีกด้วย
ค่าแผงโซลาร์เซลล์มีผลกับค่าไฟฟ้าอย่างไร
ค่าแผงโซลาร์เซลล์ส่งผลต่อค่าไฟฟ้าโดยตรง เพราะกำลังวัตต์และประสิทธิภาพของแผงกำหนดปริมาณไฟฟ้าที่ผลิตได้ แผงคุณภาพสูงมักมีราคาแพงกว่า แต่สามารถผลิตไฟได้มากขึ้นและมีอายุการใช้งานยาวนาน ทำให้ช่วยลดค่าไฟฟ้าได้มากขึ้นในระยะยาว ส่วนแผงราคาถูกอาจผลิตไฟได้น้อยลงและคืนทุนช้ากว่า